-
1 нечистый
-ая; -ое1) керле2) пычрак, шапшак, шакшы, нәҗес3) ( с примесью) катнаш, саф булмаган, саф түгел; ( о воздухе) тынчу, тынчыган; ( о цвете) тонык, ( о коже) бетчәле, сыткылы; ( нечистокровный) саф токымлы булмаган, саф нәселле булмаган, саф канлы булмаган4) ( о произношении) бик үк саф (дөрес) булмаган5) разг. ( неточно выполненный) пөхтә булмаган, җиренә җиткереп эшләнмәгән, начар6) перен. алдаулы, алдауга корылган•- на руку нечистый
- нечистый дух
- нечистая сила -
2 неизвестный
-ая; -ое1) билгесез, билгеле (мәгълүм, таныш) булмаган, белмәгән; ят; билгеле, (мәгълүм, таныш) түгел2) күренексез, күренекле булмаган, билгесез, танылмаган3) в знач. сущ. (неизвестный м, неизвестная ж) таныш булмаган кеше, ят [бер] кеше, чит [бер] кеше, белмәгән кеше4) в знач. сущ. (неизвестное с; мат.) билгесез -
3 бесхозяйственный
-ая; -ое1) йорт көтә белми торган, хуҗалыкчылы булмаган, хуҗаларча эш итми торган -
4 небывалый
-ая; -оеәлегәчә булмаган, күр(ел)мәгән, гомердә булмаган, гадәттән тыш; искиткеч, охшашы-тиңдәше булмаган -
5 невозможный
-ая; -ое1) ( неосуществимый) мөмкин булмаган, тормышка ашырыла алмаслык2) разг. чиктән тыш көчле (каты, авыр, зур һ.б.ш. турында)3) в знач. сущ. (невозможное с) мөмкин булмаган нәрсә -
6 неорганический
-ая; -ое1) ( неживой) терек булмаган -
7 несравнимый
-ая; -ое1) ( очень хороший) (һичбер нәрсә белән) чагыштыргысыз, чагыштырмаслык, тиңдәшсез; охшашы (тиңдәше) булмаган2) ( непохожий) чагыштырырга мөмкин булмаган, чагыштырырлык булмаган, бөтенләй охшаш булмаган -
8 расплывчатый
-
9 беспрецедентный
-ая; -оемоңарчы булмаган, моңарчы күрелмәгән, охшашы булмаган, тиңдәшсез -
10 не-
исемнәр һәм сыйфатлар ясый, тубәндәге мәгънәләрне белдерә:недобрый — усал, явыз, яман
невысокий — тәбәнәк; түбән
2) билгесе, сыйфаты чикле булган, тулы булмаган каршы мәгънәненевнимательный — игътибарсыз, дикъкатьсез, саксыз
неглупый — шактый акыллы; акыллы гына; акылсыз түгел, башсыз түгел
неплохой — начар булмаган, шактый яхшы, яхшы гына, ярыйсы гына; начар түгел
необоснованность — нигезсезлек, дәлилсезлек
нечестный — намуссыз, гаделлексез
-
11 неблагоустроенный
-ая; -оетөзек булмаган, төзекләндерелмәгән; уңайлыклары булмаган -
12 негибкий
-ая; -ое1) бөгелми торган, сыгылмый торган2) перен. сыгылмалы булмаган, үткен булмаган -
13 недостаточный
-ая; -ое1) ( не удовлетворяющий потребности) аз, җитәрлек булмаган, җитәрлек...мау; җитәрлек түгел2) канәгатьләндерерлек (җитәрлек, тулы) булмаган; канәгатьлән[дер]ерлек (тулы) түгел -
14 недостойный
-ая; -ое1) ( кого-чего) лаек булмаган; лаек түгел2) түбән, ихтирамга лаек булмаган,3) килешмәгән, әдәпсез, түбән -
15 необычный
-ая; -оегадәттә булмаган, гадәти (таныш) булмаган; күнегелмәгән; гадәттән тыш -
16 неповторимый
-ая; -оеүзенә бертөрле, охшашы булмаган, тиңе булмаган, кабатлануы мөмкин булмаган, кабатланмас -
17 несравненный
-ая; -оечагыштыргысыз, тиңсез, тиңе булмаган, охшашы (тиңдәше) булмаган -
18 анормальный
-
19 безродный
-ая; -ое1) ( не имеющий родственников) туган-тумачасыз, кардәш-ырусыз2) перен. ( порвавший связь с народом) туган иле булмаган, иленнән аерылган3) ( неродовитый) затлы нәселдән булмаган -
20 бесписьменный
-ая; -оеязусыз, язуы булмаган, алфавиты булмаган (холыклар, телләр турында)
См. также в других словарях:
булмаган — с. Булдыксыз, сәләтсез, җебегән … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чиста — с. 1. Керләнмәгән, пычранмаган 2. Пөхтә итеп җыештырылган һәм пычрагы булмаган. рәв. Пөхтә, җыйнак итеп 3. Тәнендә, тиресендә кер, пычрак булмаган. рәв. Пычратмыйча, керләндермичә 4. Өстендә саз, пычрак һ. б. ш. комачаулый торган әйберләр… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
буш — с. 1. Өстендә яки эчендә бер нәрсә дә булмаган, салынмаган, куелмаган 2. Бер нәрсә белән дә яки беркем тарафыннан да биләнмәгән, алынмаган (урын, штат һ. б. ш. тур.). Кеше яшәми, йөрми торган буш урам. күч. Азат, имин, арынган (уйлардан,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
вак-төяк — с. 1. Күләме, микъдары ягыннан зур булмаган, кечкенә, вак. үз ишләреннән кечерәк, ваграк булган. Зур булмаган, күп көч соралмаган (эш һ. б. тур.) ; аз маз 2. Яше зур булмаган, кечкенә (балалар тур.) 3. Бәясе югары булмаган (гадәттә кечерәк… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җансыз — с. 1. Тереклек иясе булмаган, җаны булмаган, тере булмаган 2. күч. Дәрт, илһам белән яшәми торган, көрәш уты белән янмый торган, сүлпән. Дәрт, өмет, ышаныч һ. б. ш. хисләрне чагылдырмый торган (чырай, күз тур.). әд. Әсәрдә эчке дөньясы ачык… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ят — с. Чит, билгесез, белмәгән, таныш булмаган. Туган булмаган, туганлык мөнәсәбәтендә булмаган, үз булмаган 2. Чит; чит илгә караган, чит илнеке булган. и. Дошман, дошман ил кешесе. Таныш булмаган, аңлашылмый торган … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гади — с. 1. Башкалардан өстенлеге булмаган. Һәрвакыт очрый, игътибарны тартмый торган. Нормаль, гадәттәге 2. Төзелеше, составы буенча катлаулы булмаган, элементар. Примитив эшләнгән. Бер составлы, элементар; киресе: кушма 3. Эшләнеше, сыйфаты ягыннан… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төссез — (ТӨССЕЗЛЕК) (ТӨССЕЗЛӘНДЕРҮ) (ТӨССЕЗЛӘНҮ) – с. 1. Төсе булмаган, буялмаган. Үтә күренмәле төссез газ. Күзгә ачык бәрелеп тормый торган, тонык төссез тукыма 2. Табигый төсе, алсулыгы югалган (бит тур.) рәв. Табигый төсен югалтып, агарынып 3.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
түбән — с. 1. Җиргә яки берәр нәрсә өстенә якын. рәв. Җиргә якын, түбәнтен 2. Аскы, астагы. рәв. Аска таба, аска. и. Ас, аскы урын 3. Түбәнге (1) 4. Уйсу, иңкү түбән җир 5. Елга тамагына якын, шуңа таба булган 6. Ишеккә якынрак булган; киресе: түр 7. рәв … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чит — I. и. 1. Берәр әйбернең кырыйдагы урыны, шул кырый үзе 2. Берәр әйбер (урман, торак пункт һ. б. ш.) кырыендагы җир, урын. Юл, урам һ. б. ш. кырыенда, аларның һәр ике ягында буйдан буйга сузылган урын 3. Нин. б. мәйдан, өслек, тирәлекнең кырыен… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ялган — с. 1. Хакыйкатьне бозып күрсәтә торган, дөрес булмаган, чын булмаган. Урынсыз ташланган гаеп, яла. Чын булмаган, ләкин чын дип кабул ителгән, хис ителгән ялган хис 2. Дөрес булмаган караш тудыра торган; ясалма ялган буяуларга буяп күрсәтү 3. Чын… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге